Một khám phá quan trọng trong lĩnh vực sinh học đã được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Ung thư Helen F. Graham của ChristianaCare và Đại học Delaware. Họ đã tìm ra cách cơ thể duy trì cấu trúc phức tạp của các mô, một câu hỏi đã làm困扰 các nhà khoa học trong nhiều năm. Nghiên cứu này, được công bố trên tạp chí khoa học Biology of the Cell, cho thấy chỉ cần năm quy tắc cơ bản có thể giải thích cách cơ thể duy trì cấu trúc của các mô như ruột kết, ngay cả khi các tế bào liên tục chết và được thay thế.

Đây là kết quả của hơn 15 năm hợp tác giữa các nhà toán học và các nhà sinh học ung thư để tìm ra các quy tắc chi phối cấu trúc mô và hành vi của tế bào. Tiến sĩ Russell Kaplan, trưởng nhóm nghiên cứu, cho rằng nghiên cứu này có thể là bước đầu tiên trong việc tìm ra ‘bản thiết kế’ của cơ thể, tương tự như mã di truyền giải thích cách gen hoạt động.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình toán học để mô phỏng hành vi của tế bào và xác định năm quy tắc cốt lõi chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào: thời điểm phân chia tế bào, thứ tự phân chia tế bào, hướng phân chia và di chuyển của tế bào, số lần phân chia của tế bào và thời gian sống của tế bào trước khi chết. Những quy tắc này hoạt động cùng nhau như một ‘kịch bản’ để kiểm soát vị trí của tế bào, thời điểm phân chia và thời gian tồn tại, giúp các mô hoạt động và duy trì cấu trúc một cách chính xác.

Các nhà nghiên cứu tin rằng những quy tắc này có thể áp dụng cho nhiều loại mô khác nhau trên cơ thể, bao gồm da, gan, não và hơn thế nữa. Tiến sĩ Dustin Matthew đã nhấn mạnh rằng việc tìm ra ‘mã mô’ này có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách mô chữa lành sau chấn thương, cách các dị tật bẩm sinh xảy ra và cách các bệnh như ung thư phát triển khi mã này bị gián đoạn.

Việc khám phá ra ‘mã mô’ này cũng có ý nghĩa quan trọng đối với dự án Atlas Tế bào Con người, một hợp tác khoa học toàn cầu nhằm lập bản đồ mọi loại tế bào trong cơ thể con người. Trong tương lai, nhóm nghiên cứu sẽ kiểm tra các dự đoán của mô hình một cách thử nghiệm, hoàn thiện mô hình với dữ liệu bổ sung và khám phá liên quan đến sinh học ung thư, đặc biệt là cách các gián đoạn của mã mô có thể dẫn đến sự phát triển của khối u hoặc di căn.

Một khám phá mới trong lĩnh vực sinh học tế bào đã đưa đến việc nhận diện một cấu trúc nội bào hoàn toàn mới trong tế bào người, được gọi là hemifusome. Cấu trúc này đóng vai trò quan trọng như một trạm trung chuyển nội bào, giúp tế bào sắp xếp, loại bỏ và tái chế các vật liệu bên trong. Thông tin này vừa được công bố trên tạp chí Nature Communications, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về các hoạt động nội bào.

Hemifusome được xác định là một bào quan hoàn toàn mới, được bao bọc bởi màng và xuất hiện rộng rãi ở nhiều loại mô, từ người đến chuột và khỉ. Sự hiện diện phổ biến của cấu trúc này cho thấy vai trò quan trọng của nó trong các hoạt động tế bào cơ bản. Các nhà khoa học đã sử dụng kỹ thuật cryo-electron tomography (cryoET), một phương pháp hiện đại kết hợp giữa việc đông lạnh siêu nhanh và kính hiển vi điện tử để quan sát cấu trúc này ở cấp độ phân tử.

Quá trình phát hiện hemifusome liên quan đến việc làm lạnh đột ngột mẫu mô để tránh biến dạng, sau đó sử dụng electron để tạo ra hàng loạt ảnh 2D. Những ảnh này sau đó được kết hợp để dựng thành mô hình 3D chi tiết ở cấp độ gần phân tử. Sự ra đời của kỹ thuật cryoET đã mở ra khả năng khám phá các cấu trúc tế bào ở mức độ chi tiết cao, góp phần vào việc hiểu rõ hơn về các quá trình nội bào.

Các nhà nghiên cứu tin rằng hemifusome có thể đóng vai trò sống còn trong việc vận chuyển protein hoặc xử lý chất thải, những cơ chế quan trọng để duy trì sự cân bằng nội bào. Khi quá trình này bị rối loạn, tế bào có thể tích tụ độc tố hoặc truyền sai tín hiệu, dẫn đến nhiều bệnh lý di truyền, thoái hóa hoặc ung thư. Do đó, việc nghiên cứu cấu trúc và chức năng của hemifusome có thể mở ra những hướng điều trị mới cho các bệnh phức tạp.

Tiến sĩ Seham Ebrahim, nhà sinh lý học tế bào tại Đại học Virginia (Mỹ) và là thành viên của nhóm khoa học, cho biết việc phát hiện ra hemifusome giống như việc khám phá một trung tâm phân loại mới bên trong tế bào. Khi quá trình này bị rối loạn, nó có thể liên quan đến các bệnh lý ảnh hưởng rộng rãi đến cơ thể. Do đó, nghiên cứu về cấu trúc này sẽ giúp làm sáng tỏ những cơ chế nội bào và có thể là chìa khóa để phát triển các phương pháp điều trị cho các bệnh liên quan đến di truyền, chuyển hóa hoặc ung thư.

Trong thời gian tới, các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu để làm rõ cách thức hoạt động của hemifusome trong tế bào khỏe mạnh và cách nó thay đổi trong các bệnh lý. Những hiểu biết mới này không chỉ góp phần vào việc hiểu rõ hơn về các hoạt động nội bào mà còn có tiềm năng mở ra các hướng điều trị mới cho các bệnh phức tạp. Qua đó, việc khám phá ra cấu trúc hemifusome đã và đang mở ra một chương mới trong nghiên cứu sinh học tế bào và có thể có những ảnh hưởng quan trọng đến y học trong tương lai.

Thương hiệu băng vệ sinh M.Password, được thành lập bởi KOL nổi tiếng Trung Quốc Tân Ba, đã bị phát hiện chứa chất gây ung thư thiourea vượt quá ngưỡng cho phép hàng chục nghìn lần. Sản phẩm này đã được hàng nghìn người tiêu dùng sử dụng trong thời gian dài, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ung thư tuyến giáp, viêm phụ khoa, rối loạn kinh nguyệt.

Theo báo cáo ngày 25-7 của tờ Quang Minh Nhật Báo, nhiều người tiêu dùng đã bày tỏ lo ngại về chất lượng sản phẩm sau khi xuất hiện các vấn đề sức khỏe. Trước đó, một nhóm người tiêu dùng đã chủ động gửi mẫu băng vệ sinh của thương hiệu này đi kiểm nghiệm. Kết quả cho thấy nhiều lô sản xuất trong khoảng thời gian từ tháng 9-2019 đến tháng 1-2025 đều chứa hàm lượng thiourea vượt mức nghiêm trọng.

Cụ thể, một mẫu băng vệ sinh của M.Password chứa thiourea hơn 16.653 μg/g sản phẩm, cao hơn 16.000 lần so với mức giới hạn tối đa là 1 μg/g (1.000 μg/kg), theo tiêu chuẩn an toàn mỹ phẩm của Trung Quốc ban hành năm 2015. Thiourea là một hợp chất hữu cơ chứa lưu huỳnh, được xếp vào nhóm chất có khả năng gây ung thư nhóm 3 trong danh mục hóa chất nguy hiểm của Trung Quốc năm 2015.

Ngày 24-7, tài khoản chính thức của thương hiệu M.Password đã đăng tải bản kết luận đánh giá an toàn do một tổ chức kiểm định thứ ba thực hiện. Trong thông báo, thương hiệu này khẳng định lượng thiourea phát hiện trong sản phẩm nằm trong phần sợi vải và không gây rủi ro tiềm tàng cho sức khỏe con người khi sử dụng trong điều kiện hợp lý.

Tuy nhiên, làn sóng tranh cãi xoay quanh vụ việc vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống. Hơn 30 người nói họ bị mắc ung thư do băng vệ sinh chứa thiourea. Trước đây, tiêu chuẩn quốc gia của Trung Quốc đối với băng vệ sinh chỉ dừng lại ở yêu cầu chung là ‘nguyên liệu phải không độc, không gây hại và không ô nhiễm’, mà không đưa ra quy định cụ thể về phụ gia hay giới hạn hàm lượng các chất cấm.

Mãi đến tháng 7-2025, Trung Quốc mới ban hành tiêu chuẩn mới, quy định rõ rằng các sản phẩm sử dụng một lần không được chứa các thành phần nằm trong danh mục chất cấm vốn áp dụng cho mỹ phẩm. Thương hiệu M.Password từng quảng bá một loại băng vệ sinh với phần lõi được giới thiệu là có chứa chiết xuất polyphenol với tác dụng chống oxy hóa.

Theo Quang Minh Nhật Báo, trong video bán hàng của hãng, người dẫn chương trình đã dùng thí nghiệm nhỏ dung dịch povidine vào vật dụng chứa lõi băng vệ sinh để chứng minh hiệu quả sản phẩm. Tuy nhiên, thiourea cũng là một chất có tính khử và có thể tạo ra hiệu ứng đổi màu tương tự như polyphenol trong thí nghiệm với povidine, thí nghiệm của hãng không chứng minh được hiệu quả hay độ an toàn của sản phẩm.

Tân Kinh Báo cũng cho biết trong vòng 8 năm qua, tổng doanh thu của thương hiệu M.Password được ước tính đạt khoảng 3,33 tỉ nhân dân tệ (khoảng 464 triệu USD).

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một phương pháp mới để tiêu diệt tế bào ung thư bằng cách khiến chúng tự vỡ từ trong ra ngoài. Phương pháp này dựa trên một hợp chất đường được tìm thấy trong vi khuẩn ở đáy biển sâu, có khả năng kích hoạt một loại chết tế bào gọi là pyroptosis. Không chỉ phá hủy tế bào ung thư, hợp chất này còn báo hiệu cho hệ miễn dịch tham gia vào cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm và trên chuột, hợp chất này đã thể hiện tác dụng chống khối u mạnh mẽ. Phát hiện này mở ra cánh cửa cho một phương pháp điều trị ung thư mới, sử dụng các phân tử tự nhiên để giải phóng sự phá hủy có mục tiêu. Việc khám phá ra hợp chất này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu các tài nguyên vi mô biển.

Khuyến khích pyroptosis – một hình thức chết tế bào được lập trình gây viêm – đã trở thành một chiến lược điều trị hứa hẹn cho bệnh ung thư. Trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí FASEB, các nhà điều tra đã tinh chế một phân tử đường chuỗi dài, hoặc exopolysaccharide, từ vi khuẩn ở đáy biển sâu và chứng minh rằng nó kích hoạt pyroptosis để ức chế sự phát triển của khối u.

Hợp chất, được gọi là EPS3.9, bao gồm mannose và glucose, được sản xuất bởi chủng vi khuẩn Spongiibacter nanhainus CSC3.9 và các thành viên khác của chi Spongiibacter. Phân tích cơ chế cho thấy EPS3.9 có thể trực tiếp nhắm vào 5 phân tử phospholipid màng và gây độc cho khối u bằng cách kích thích pyroptosis trong tế bào ung thư bạch cầu ở người.

EPS3.9 cũng có tác dụng chống khối u đáng kể trên chuột mắc ung thư gan và kích hoạt phản ứng miễn dịch chống khối u. Công trình của chúng tôi không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phát triển các loại thuốc dựa trên carbohydrate mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám phá tài nguyên vi mô biển, theo Tiến sĩ Chaomin Sun, tác giả tương ứng của Viện Khoa học Trung Quốc.

Tài liệu tham khảo: A Novel Exopolysaccharide, Highly Prevalent in Marine Spongiibacter, Triggers Pyroptosis to Exhibit Potent Anticancer Effects, bởi Ge Liu, Yeqi Shan và Chaomin Sun, ngày 23 tháng 7 năm 2025, Tạp chí FASEB. DOI: 10.1096 / fj.202500412R.

Trong những năm gần đây, mối quan hệ giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư đã trở thành một chủ đề nghiên cứu được quan tâm rộng rãi. Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng não và cơ thể có mối liên kết chặt chẽ trong việc kiểm soát sự phát triển và tiến triển của ung thư. Não không chỉ đóng vai trò như một cơ quan kiểm soát mà còn tham gia tích cực vào quá trình tiến triển của ung thư thông qua các cơ chế giao tiếp phức tạp với cơ thể.

Hệ thần kinh, thông qua các con đường thần kinh và nội tiết, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh môi trường vi mô của ung thư và ảnh hưởng đến hành vi của tế bào ung thư. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự giao tiếp giữa não và cơ thể có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của ung thư thông qua các cơ chế như giao tiếp thần kinh, nội tiết và miễn dịch. Não cũng có thể điều chỉnh sự tiến triển của ung thư thông qua các cơ chế như điều chỉnh hormone, cytokine và các yếu tố tăng trưởng khác.

Sự hiểu biết về mối quan hệ giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư có thể giúp phát triển các chiến lược điều trị mới và cải thiện hiệu quả điều trị. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc điều chỉnh sự giao tiếp giữa não và cơ thể có thể giúp kiểm soát sự tiến triển của ung thư. Các phương pháp điều trị như kích thích thần kinh, chặn thần kinh và điều trị hormone đã được nghiên cứu để kiểm soát sự tiến triển của ung thư.

Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ về mối quan hệ giữa não và cơ thể trong quá trình tiến triển ung thư và để phát triển các chiến lược điều trị hiệu quả. Sự phức tạp của mối quan hệ này đòi hỏi một cách tiếp cận đa ngành, kết hợp giữa ung thư học, thần kinh học và miễn dịch học để có thể hiểu rõ các cơ chế và phát triển các phương pháp điều trị mới.

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc chống béo phì (AOMs) có thể dẫn đến giảm cân đáng kể trong thời gian điều trị. Tuy nhiên, tình trạng tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng AOMs vẫn còn là một vấn đề được quan tâm rộng rãi. Để đánh giá tác động lâu dài của AOMs lên cân nặng và theo dõi sự thay đổi cân nặng sau khi ngừng điều trị, nghiên cứu này đã tiến hành phân tích dữ liệu từ 11 nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCTs).

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện phân tích tổng hợp để so sánh tác động của AOMs đối với sự thay đổi cân nặng ở bệnh nhân so với nhóm đối chứng. Kết quả cho thấy rằng, so với nhóm đối chứng, AOMs vẫn có tác dụng giảm cân 4 tuần sau khi ngừng điều trị. Cụ thể, sự khác biệt về cân nặng trung bình giữa nhóm điều trị và nhóm đối chứng là -0,32 kg, với khoảng tin cậy 95% là từ -3,60 đến 2,97, và giá trị P là 0,85. Đồng thời, chỉ số I2 là 83%, cho thấy có sự khác biệt lớn giữa các nghiên cứu.

Tuy nhiên, bắt đầu từ tuần thứ 8 trở đi sau khi ngừng điều trị, tình hình đã thay đổi. AOMs có liên quan đến tình trạng tăng cân đáng kể so với nhóm đối chứng. Sự khác biệt về cân nặng trung bình giữa nhóm điều trị và nhóm đối chứng trong giai đoạn này là 1,50 kg, với khoảng tin cậy 95% là từ 1,32 đến 1,68. Điều này cho thấy rằng, mặc dù AOMs có thể giúp giảm cân trong thời gian điều trị, nhưng tác dụng lâu dài của chúng có thể không bền vững và có thể dẫn đến tình trạng tăng cân trở lại sau khi ngừng sử dụng.

Những phát hiện này góp phần cung cấp thông tin quan trọng cho cả bác sĩ và bệnh nhân về tác động lâu dài của AOMs. Các bác sĩ cần cân nhắc kỹ lưỡng về lợi ích và rủi ro khi kê đơn AOMs, đồng thời hướng dẫn bệnh nhân về những thay đổi lối sống cần thiết để duy trì kết quả giảm cân lâu dài. Bệnh nhân cũng cần được tư vấn về việc tuân thủ chế độ điều trị và lối sống lành mạnh để đạt được kết quả tốt nhất.

Để có được thông tin chi tiết hơn về nghiên cứu này và các phát hiện liên quan đến AOMs, có thể tham khảo các nguồn thông tin y khoa đáng tin cậy. Việc hiểu rõ về tác động của AOMs có thể giúp cải thiện việc chăm sóc sức khỏe và điều trị béo phì một cách hiệu quả hơn.