Ngành xây dựng hiện nay đang trải qua một quá trình chuyển đổi sâu sắc với sự ứng dụng rộng rãi các công nghệ hiện đại. Mục tiêu chính của việc áp dụng công nghệ mới là nâng cao năng suất lao động, đảm bảo chất lượng công trình và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường. Trên khắp các công trường xây dựng từ Bắc đến Nam, sự xuất hiện của máy móc tự động, hệ thống quản lý thi công kỹ thuật số và thiết bị bay không người lái đã trở thành hình ảnh quen thuộc.

Việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong xây dựng không chỉ giúp đẩy nhanh tiến độ thi công mà còn đảm bảo chất lượng công trình. Tại khu vực miền núi phía Bắc, dự án Cao tốc Tuyên Quang – Hà Giang đang được triển khai với sự ứng dụng nhiều công nghệ mới. Nổi bật là công nghệ thi công dầm hộp bê tông cốt thép dự ứng lực liên tục bằng phương pháp đúc hẫng cân bằng tại hạng mục cầu Hàm Yên. Phương pháp này đặc biệt thích hợp với việc xây dựng các kết cấu nhịp có chiều cao mặt cắt thay đổi.

Không chỉ tại miền Bắc, tại Gói thầu số 04 thuộc cao tốc Tuyên Quang – Hà Giang, các nhà thầu cũng đã đưa vào sử dụng hàng loạt máy móc hiện đại. Máy khoan nhồi Zoomlion ZR300D và máy lu rung 40 tấn là những thiết bị được sử dụng để thi công đạt độ chính xác cao. Sự áp dụng này đã giúp nâng cao hiệu suất lao động và đảm bảo chất lượng công trình.

Công ty TNHH Tập đoàn Sơn Hải cũng đã ghi dấu ấn với việc ứng dụng tiến bộ khoa học vào thi công đường bộ cao tốc. Việc sử dụng phương pháp thi công dải phân cách bằng thiết bị tự động đã giúp nâng hiệu suất lao động lên mức cao nhất. Đây là một trong những ví dụ điển hình về việc áp dụng công nghệ hiện đại trong xây dựng.

Một trong những xu hướng nổi bật hiện nay là việc áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trong toàn bộ vòng đời dự án. BIM giúp các bên liên quan phối hợp hiệu quả, giảm sai sót thiết kế, tối ưu tiến độ và tiết kiệm chi phí. Nhiều nhà thầu lớn đã đầu tư mạnh mẽ vào phát triển đội ngũ kỹ sư BIM chuyên biệt để có thể tận dụng tối đa lợi ích của công nghệ này.

Trong công tác quản lý, giám sát, các công nghệ mới như hệ thống camera giám sát và flycam đang được ứng dụng rộng rãi. Phần mềm quản lý tiến độ, nhật ký thi công số hóa cũng được các đơn vị tư vấn giám sát phát triển và áp dụng mạnh mẽ. Sự kết hợp giữa công nghệ và quản lý đã giúp nâng cao hiệu quả công việc và đảm bảo chất lượng công trình.

Việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong thi công xây dựng sẽ là xu thế tất yếu và yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh của nhà thầu. Những nhà thầu làm chủ được công nghệ, làm chủ được tiến độ và chất lượng công trình sẽ định vị được năng lực cạnh tranh trên thương trường.

Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách thúc đẩy chuyển đổi số trong xây dựng, trong đó có việc khuyến khích ứng dụng BIM, triển khai hệ thống dữ liệu công trình số quốc gia, thúc đẩy sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện môi trường. Đây là cơ hội để nhà thầu Việt không chỉ nâng cao năng lực nội tại mà còn vươn ra thị trường quốc tế.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung vào việc xây dựng cơ sở dữ liệu và triển khai các giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy sự phát triển của khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đặc biệt, cần có các chính sách đãi ngộ đặc biệt để thu hút và giữ chân nhân tài, chuyên gia hàng đầu, các tổng công trình sư và kiến trúc sư trưởng. Mục tiêu là triển khai các hệ thống chiến lược và các sáng kiến đột phá.

Tại phiên họp lần thứ 3 của Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Thủ tướng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đẩy mạnh phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong nền kinh tế. Đây là những yếu tố then chốt giúp Việt Nam nâng cao năng suất lao động, cải thiện môi trường kinh doanh và tăng cường khả năng cạnh tranh quốc gia.

Thủ tướng cũng chỉ ra những tồn tại và bất cập trong quá trình triển khai các nhiệm vụ trên. Một trong những vấn đề nổi bật là thể chế, cơ chế và chính sách chưa tương xứng với tiềm năng và tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước. Thủ tướng cũng nhấn mạnh rằng quá trình thực hiện còn nhiều hành chính rườm rà, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp. Việc cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra.

Để khắc phục những tồn tại này, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu cho bộ, ngành, cơ quan, địa phương mình. Cơ sở dữ liệu này cần đảm bảo các tiêu chí ‘đúng – đủ – sạch – sống’ để trở thành nền tảng quan trọng cho việc ra quyết định và quản lý. Đồng thời, cần khẩn trương thiết lập công cụ quản lý trực quan và hệ thống chỉ số (KPI) định lượng để đánh giá hiệu quả của các nhiệm vụ được giao.

Về phát triển nhân lực, Thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết của việc có chính sách đãi ngộ đặc biệt với nhân tài, chuyên gia hàng đầu, các tổng công trình sư và kiến trúc sư trưởng. Đây là những nhân tố quan trọng giúp triển khai các hệ thống chiến lược và các sáng kiến đột phá trong lĩnh vực khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho Đề án 06, trong đó tập trung hoàn thành 40/61 tiện ích và giảm, đơn giản hóa đối với 324 thủ tục hành chính. Đề án cần triển khai liên thông đơn thuốc từ các bệnh viện đến hệ thống điều phối dữ liệu y tế và nhà thuốc để tích hợp đồng bộ trên VNeID. Ngoài ra, cần nghiên cứu và xây dựng đám mây dữ liệu (Cloud) công dân tích hợp trên nền tảng VNeID, tạo cơ sở cho việc quản lý và cung cấp dịch vụ công trong thời kỳ chuyển đổi số.

Việc triển khai các nhiệm vụ trên đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của các bộ, ngành và địa phương. Thủ tướng hy vọng rằng với sự quyết tâm và nỗ lực của toàn bộ hệ thống chính trị, Việt Nam sẽ sớm đạt được mục tiêu trở thành một quốc gia có trình độ khoa học – công nghệ hiện đại, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện.