Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Nature đã vạch ra nguyên nhân tiềm ẩn đằng sau sự gia tăng đột biến của ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Ung thư phổi hiện đang là loại ung thư gây tử vong hàng đầu thế giới và thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị trở nên khó khăn. Mặc dù hút thuốc lá vẫn là yếu tố nguy cơ lớn nhất gây ung thư phổi, nhưng có khoảng 1 trong 5 ca tử vong do ung thư phổi mỗi năm là những người chưa từng hút thuốc.
Tốc độ gia tăng số ca ung thư phổi ở người không hút thuốc đang diễn ra với tốc độ đáng báo động. Giáo sư Ludmil Alexandrov, chuyên gia về y học tế bào và phân tử tại Đại học California, cho biết có một xu hướng đáng lo ngại là ngày càng nhiều người chưa từng hút thuốc mắc ung thư phổi, nhưng nguyên nhân vẫn chưa được hiểu rõ. Điều này đã thôi thúc các nhà nghiên cứu tìm kiếm các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn khác ngoài việc hút thuốc lá.
Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ô nhiễm không khí có liên quan chặt chẽ với các loại đột biến ADN tương tự như khi hút thuốc. Tiến sĩ Maria Teresa Landi, nhà dịch tễ học ung thư tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ, cho biết đây là một vấn đề toàn cầu cấp bách và đang gia tăng mà các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân. Qua việc phân tích dữ liệu từ các khu vực khác nhau trên thế giới, các nhà nghiên cứu hy vọng có thể xác định được mối quan hệ giữa ô nhiễm không khí và ung thư phổi.
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích mã di truyền của các khối u phổi được lấy từ 871 người chưa từng hút thuốc ở châu Âu, Bắc Mỹ, châu Phi và châu Á. Kết quả cho thấy cư dân ở khu vực có mức độ ô nhiễm không khí càng cao càng có nhiều đột biến gây ung thư hơn trong các khối u phổi. Điều này chỉ ra rằng việc tiếp xúc với không khí ô nhiễm có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi, ngay cả ở những người chưa từng hút thuốc.
Đặc biệt, các hạt bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5) liên quan đến các đột biến gien, bao gồm gien TP53, vốn có liên quan đến việc hút thuốc lá. PM2.5 có thể xâm nhập vào máu và gây ra các bệnh nghiêm trọng khác như bệnh tim. Do đó, việc kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm không khí trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã yêu cầu các quốc gia hành động mạnh mẽ hơn để chống lại ô nhiễm, thủ phạm giết chết 7 triệu người mỗi năm trên toàn cầu. Một phân tích tổng hợp gần đây cũng đã phát hiện tiếp xúc với mức độ PM2.5 cao làm tăng nguy cơ ung thư phổi thêm 8% và tử vong do căn bệnh này thêm 11%. Việc nâng cao nhận thức về tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe con người sẽ giúp thúc đẩy các biện pháp giảm thiểu cần thiết.
