Thủ đô Hà Nội hiện đang đối mặt với những thách thức lớn về môi trường, hạ tầng và chất lượng sống đô thị. Trước tình hình này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg, một quyết định quan trọng đánh dấu sự chuyển đổi hướng tới một môi trường sống “xanh” và bền vững hơn. Chỉ thị này không chỉ tập trung vào việc giảm thiểu việc sử dụng xe cá nhân mà còn hướng đến việc kiến tạo lại không gian sống cho người dân, với mục tiêu cuối cùng là xây dựng một Hà Nội không khói bụi, không ùn tắc và không tiếng ồn.
Chỉ thị 20 đặt ra ba mốc thời gian thực hiện chính. Thứ nhất, đến ngày 1/7/2026, sẽ không còn mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Tiếp theo, từ ngày 1/1/2028, sẽ không có mô tô, xe gắn máy và hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Cuối cùng, từ năm 2030, sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Những mốc thời gian này đòi hỏi sự chuẩn bị và thực hiện nghiêm túc từ tất cả các bên liên quan.
Để đảm bảo tính khả thi của Chỉ thị, Thủ tướng giao cho thành phố Hà Nội phối hợp với các bộ, ngành liên quan tổ chức thực hiện đồng bộ. Thành phố đã có những bước đi cụ thể như đưa vào vận hành gần 400 xe buýt điện và dự kiến đến năm 2030, toàn bộ xe buýt trong thành phố sẽ được điện hóa. Việc vận hành tuyến metro số 2A Cát Linh – Hà Đông đã đạt được những kết quả tích cực với hơn 15 triệu lượt khách trong 2 năm qua. Dự kiến tuyến Nhổn – ga Hà Nội sẽ hoàn thành vào năm 2026, góp phần đa dạng hóa phương tiện giao thông công cộng và giảm phụ thuộc vào xe cá nhân.
Nếu không thay đổi, “cái giá” mà Hà Nội phải trả sẽ lớn hơn nhiều. Việc tổ chức thực hiện tốt chỉ thị này không chỉ giúp Hà Nội trở thành một hình mẫu về đô thị xanh trong nước mà còn đóng góp thiết thực vào cam kết khí hậu toàn cầu của Việt Nam. Mặc dù còn nhiều vấn đề cần phải thảo luận và cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình thực hiện, nhưng có thể thấy Hà Nội đang bước vào một “bước ngoặt xanh” – một quá trình đầy khó khăn nhưng cũng đầy hy vọng cho một tương lai bền vững.
Việc chuyển đổi sang một mô hình đô thị xanh và bền vững là cần thiết và cấp bách. Chính phủ và thành phố Hà Nội đang nỗ lực để hiện thực hóa mục tiêu này thông qua các chính sách và dự án cụ thể. Sự tham gia và ủng hộ của người dân cũng như các bên liên quan là yếu tố quan trọng để biến mục tiêu thành hiện thực.
