Sự cố lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông báo động về những ‘vùng còn trống’ trong ‘hải trình’ chuyển đổi số tại Việt Nam. Tàu Vịnh Xanh 58, chở 49 người, đã gặp phải giông lốc bất ngờ và lật giữa biển vào một thời điểm cách bờ chỉ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km. Đáng nói, sự việc này không được hệ thống giám sát nào phát hiện trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Sự chậm trễ này đã được coi là một ‘lỗ hổng chết người’ trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát qua GPS, cảm biến, AI, dữ liệu lớn…
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với mọi tàu du lịch là điều bắt buộc. Tuy nhiên, vụ việc liên quan đến tàu Vịnh Xanh 58 không chỉ đơn thuần là một tai nạn hàng hải thông thường, mà còn làm bộc lộ ra những khoảng trống lớn và thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực. Việc chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ có ý nghĩa đặc biệt khi nó có thể chạm đến những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc đối mặt với rủi ro.
Để giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả ứng dụng công nghệ vào quản lý, các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, cùng các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng thực hiện việc số hóa các tình huống khẩn cấp. Cụ thể, tàu ra khơi cần phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành (IOC) cần tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để có thể phát hiện các lộ trình bất thường của tàu. Khi một tàu không về đúng giờ, hệ thống cần có cảnh báo kịp thời. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Và đặc biệt, khi có dự báo mưa bão, phải có hệ thống radar thời tiết – cung cấp tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên.
Cuộc sống trong kỷ nguyên chuyển đổi số không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và ‘may rủi’. Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc lắp đặt hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát toàn diện đối với các tàu du lịch, cũng như radar cảnh báo thời tiết và cảnh báo khi có lộ trình bất thường. Mục tiêu cuối cùng của chuyển đổi số là ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống nguy cấp, chứ không chỉ là vẽ bản đồ đẹp.
Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và giám sát tàu du lịch nói riêng và nhiều lĩnh vực khác nói chung không chỉ giúp ngăn chặn và giảm thiểu rủi ro, mà còn nâng cao hiệu quả quản lý và mức độ an toàn cho người dân. Đây là một bước tiến quan trọng trong ‘hải trình’ chuyển đổi số của Việt Nam, thể hiện nỗ lực của các cấp chính quyền trong việc tạo ra một môi trường an toàn hơn, hiện đại hơn cho tất cả.
Các giải pháp công nghệ cần được nhanh chóng triển khai để lấp đầy những ‘vùng còn trống’ trong quản lý. Đồng thời, cần có cơ chế giám sát, kiểm tra thường xuyên để đảm bảo việc thực thi và hiệu quả của các giải pháp công nghệ trong ‘hải trình’ chuyển đổi số. Việc tăng cường vai trò của công nghệ trong giám sát và quản lý sẽ góp phần giảm thiểu tối đa rủi ro và nâng cao mức độ an toàn cho người dân.
